جلسه چهارشنبه

در یک جای قرآن آمده که خداوند مومنین را با قول ثابت (سخن استوار) در زندگی دنیا و آخرت ثابت نگاه می دارد. (سوره ابراهیم آیه 27) آقای معلم در تفسیرش گفتند یعنی اینکه ایمان و زندگی الهی نه تنها برای آخرت است، بلکه برای انتفاع در این دنیا هم هست. مثلا، وقتی ما به سفارشات یک پزشک در مورد تغذیه یا ورزش گوش می دهیم، به دنبال کسب منافعی در زندگی هستیم و برای رضای خدا معمولا این کارها را نمی کنیم. اما هرگاه صحبت از دین و سفارشات آن می شود فقط به بعد اخروی آن توجه داریم. در حالیکه این سفارشات و دستورها فایده های عملی در زندگی دنیا هم دارد. نمونه اش همین آیه است که گفته شد.

البته این خلاصه حرفهایی بود که در جلسه چهارشنبه مطرح شد. و مسلما سئوالهایی به ذهن متبادر میشود. من سئوالی پرسیدم و در پی آن انبوه سئوالها بود که از طرف دیگر بچه ها مطرح شد و البته فقط درباره یکی دو مورد جزیی جواب داده شد و بقیه جوابها به بعد موکول شد.

و اما سئوالی که جواب داده شد:

اصل و اساس سیستم اسلامی ایمان و مساله توحید است. حالا یک عده ای آمدند و این قسمت را از زندگی خود – به طور خود خواسته- حذف کردند. و زندگی و سیستمی را بر پایه عقل و معرفت انسانی بدون حضور خداوند طراحی کردند. اکنون آنها در زندگی فردی و اجتماعی تونستند تا خدی، از افراد و جوامعی که – به گفته خودشان- سیستم ایمانی و اسلامی دارند، پیشی بگیرند. خوب سئوال این است که چرا این اتفاق افتاده است؟

آقای معلم در جواب گفتند:

-سیستم اسلامی و ایمانی ادعای بهترین جواب را دارد، ممکن است مکاتب دیگر هم جوابهایی درخور و قابل تامل داشته باشند.

-اصلا اینکه سیستم جواب می دهد یعنی چه؟ در چه صورتی شما می گویید که جواب گرفتم. دانستن جواب این سئوال بسیار به شناخت و انتخاب سیستم کمک می کند.

-اینکه می گوییم یک عده آدمهای دیگر بدون این نگرش موفق شدند، حرف مستندی نیست. این یک فرض است که در عالم واقع وجود ندارد. چراکه ممکن است بسیاری از آنها که حرفی می زنند در غمل رفتاری ایمانی داشته باشند. پس ایجاد یک گروه فرضی درست نیست.

-در مسایل علوم انسانی، طریقه رد و اثبات نظریه چگونه است؟ وقتی یک تئوری یا نسخه ارائه می شود، اگر و فقط اگر یک نفر به آن عمل کند و جواب بگیرد درستی آن نظریه اثبات می شود. و اگر هزاران نفر دیگر نتیجه نگیرند، درستی نظریه نقض نمی شود. چرا که ممکن است درست به نسخه عمل نکرده باشند. و اگر این اتفاق بیافتد سختی و دشواری عمل به آن مطرح می شود. که البته این که تعداد کمی عمل می کنند و جواب می گیرند هم مورد قبول نیست و برعکس است.

-این نظریه، یک نظریه نظری است و نه عملی. یعنی در حیطه نظر درستی آن اثبات می شود. پس رد و تائید عملی آن درست نیست. [ اثبات نظری به زمان دیگری موکول شد]

این هایی که نوشتم برداشت من از جلسه دیشب و سئوال و جواب های مطرح شده است. احتمالا حرفهایی از قلم افتاده و یا شاید من اشتباه برداشت کرده باشم. دوستانی که در جلسه بودند می توانند تذکر بدهند و مطلب را کامل کنند.

صالح هم یک سئوال خوب مطرح کرد: امام صادق –ع- گفته اند که حتی اگر بهشت و جهنمی نبود، من باز هم همین گونه زندگی می کردم. اگر آدمی باشد که دقیقا عین امام زندگی کند اما بدون ایمان و اعتقاد به توحید؛ زندگی این دو چه فرقی با هم دارد؟

مهدی هم پرسید: اگر این سیستم که فرضا درست هم هست، اما عمل به آن آنقدر سخت است که تعداد کمی از آن نتیجه می گیرند؛ چه اشکالی دارد که من دنبال یک سیستم راحت تر بگردم که جواب بدهد؟ [اینجا همان جاست که باید منظور از جواب دادن یک سیستم واضح تر مطرح شود.]